Αυτοί που έχασαν τα σπίτια τους. Δύο χρόνια της Χερσονήσου από τις ιστορίες των κατοίκων της Κριμαίας. Ιστορία 1
Πριν από δύο χρόνια στο έδαφος της Κριμαίας, εισέβαλε ο ρωσικός στρατός.
Τότε τους ονόμαζαν «πράσινα ανθρωπάκια»: Δεν έφεραν επάνω τους διακριτικά σήματα και παρουσίαζαν τους εαυτούς τους ως την «αυτοάμυνα της Κριμαίας». Στις 27 Φλεβάρη 2014, με τη συμβολή τους κατασχέθηκε το κτίριο του Ανώτατου Συμβουλίου της Κριμαίας και «επικεφαλής της δημοκρατίας» έγινε ο Sergey Aksenov.
Η προσάρτηση της χερσονήσου στη Ρωσία έγινε μέσα σε μόλις 20 ημέρες: Στις 18 Μαρτίου υπογράφτηκε η συμφωνία μεταξύ του Aksenov και του Ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν: «Για την προχώρηση της Δημοκρατίας της Κριμαίας στη Ρωσική Ομοσπονδία και το σχηματισμό της Ρωσικής Ομοσπονδίας νέων υποκειμένων».
Οι κάτοικοι της Κριμαίας που αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τη χερσόνησο λόγω της ρωσικής κατοχής, μίλησαν για το πώς έγινε μπροστά στα μάτια τους η προσάρτηση, τι συνέβη με την Κριμαία και τους κάτοικους της μέσα σε αυτά τα δύο χρόνια και τι θα κάνουν στη συνέχεια.
Katerina Sergatskova, 28 ετών
H περιοχή Πριμόριε, στην περιφέρεια της Χερσώνα - Arabat Spit, Chongar, Chaplinka - μοιάζει ανυπόφορα με την Κριμαία.
Αν φτάσετε στην άκρη του χωριού Strelnovoe, εκεί όπου στις 15 Μαρτίου του 2014 αποβιβάστηκαν τα πρώτα ρωσικά στρατεύματα για να κατακτήσουν τις εστίες φυσικού αερίου, μπορείτε να δείτε ακόμα τα «πράσινα ανθρωπάκια», εκείνους τους στρατιώτες χωρίς διακριτικά, από τους οποίους ξεκίνησε η προσάρτηση της Κριμαίας. Το να τους κοιτάξετε είναι το ίδιο ανυπόφορο όσο και να αναπνέεις τον αέρα που είναι τόσο ίδιος με τον αέρα της Κριμαίας. Είναι δύσκολο να τους αντικρίζεις, αλλά μαζί και αδύνατο να τραβήξεις τη ματιά σου από πάνω τους.
Είναι το ίδιο σαν να παίρνεις ένα παιδί από τη μητέρα του αλλά να του επιτρέπεις να τη βλέπει από μακριά, πίσω από ένα φράχτη με συρματοπλέγματα. Έτσι βλέπω το σπίτι μου εδώ και δύο χρόνια. Αλλά ακόμα δεν μπορώ να βρω τις σωστές λέξεις για να εξηγήσω τι νιώθω σε εκείνους που δεν είχαν βιώσει τα γεγονότα εκείνης της άνοιξης.
Μέσα σε δύο χρόνια συνέβησαν πάρα πολλά για να χωρέσουν σε λίγες προτάσεις, ακόμη και σε βιβλία. Το χρονικό όλοι το γνωρίζουν, δεν είναι όμως αυτό το κυρίαρχο της υπόθεσης, αλλά το πως ο κάθε άνθρωπος έχει βιώσει (και βιώνει μέχρι σήμερα) την τραγωδία της προσάρτησης, τον πόλεμο και τον εκτοπισμό. Στην κοινωνία αυτό το πρόβλημα ουσιαστικά δεν συζητιέται, δεν προκύπτει κοινή κατανόηση αυτής της τραυματικής εμπειρίας.
Πριν από αρκετά χρόνια έτρεξα μακριά από τη Ρωσία με προορισμό την Κριμαία, για να μην συγκρούομαι ποτέ ξανά με τη λογοκρισία και το καταπιεστικό σύστημα. Βρήκα το σπίτι μου και το έφτιαξα με τον τρόπο που πάντα ήθελα, με τη φαντασίωση ότι εκεί θα μεγαλώσω τα παιδιά μου εκεί και θα ζήσω μια ευτυχισμένη ζωή.
Ο Μάρτιος του 2014 ακύρωσε όλα τα σχέδια και όνειρά μου. Τώρα έχω την ουκρανική υπηκοότητα και έναν γιο. Ενώ στο σπίτι, το οποίο για αυτό το λόγο είχα δημιουργήσει με τα χέρια μου, πλέον δεν υπάρχει.
Είναι τρομακτικό έστω να σκεφτεί κανείς ότι μια τέτοια τύχη έχουν χιλιάδες Ουκρανοί, στις ζωές των οποίων έχει κάνει ανεπιθύμητες και εκβιαστικές προσαρμογές η προσάρτηση της Κριμαίας στη Ρωσία και ο περαιτέρω πόλεμος στο Ντονμπάς. Τώρα στο χώρο της πρώην ανέμελης πατρίδας υπάρχουν χιλιάδες άστεγοι, τραυματισμένοι και άνθρωποι πληγωμένοι από την αναγκαστική αποικιστική μοναξιά. Σε αυτά τα δύο χρόνια, ακόμη και ο αέρας στη χώρα έχει αλλάξει, δεν φαίνεται να είχε παραμείνει η παλιά ελαφρότητά του. Είναι σαν να μην έχουμε πλέον χώρο για όνειρα, υπάρχει χώρος μόνο για δουλειές. Και αντί για σπίτι, μια προσωρινή κούτα από χαρτόνι, την οποία δεν θα λυπηθείς να την αφήσεις αν χρειαστεί.
Κατά τη διάρκεια των δύο αυτών ετών η Κριμαία έχει μετακινηθεί προς την ηπειρωτική χώρα, και τώρα αυτή η παράλληλη Κριμαία ζητά να μη την ξεχάσουν και να μην επαναληφθούν τα λάθη που οδήγησαν σε αυτά τα θλιβερά γεγονότα. Διότι η προσάρτηση δεν ξεκίνησε με «πράσινα ανθρωπάκια», αλλά από την αδιαφορία για το δίκαιο και τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Μετάφραση: Ιωάννα Τελιανίδη
Πηγή: 1