Το 1686 οι Ρώσοι άρπαξαν την Εκκλησία της Ουκρανίας – Το 1710 οι Ουκρανοί αγωνίζονταν για επιστροφή στο Οικ. Πατριαρχείο
Ο Ουκρανός Κοζάκος Πίλιπ Όρλικ (Пилип Орлик), 1672-1742, ήταν διπλωμάτης και συγγραφέας του Πρώτου Συντάγματος στην Ευρώπη (1710), του Συντάγματος μιας ανεξάρτητης Ουκρανίας. Πολέμησε ένθερμα τους Ρώσους όλη του τη ζωή, αγωνιζόμενος για την ανεξαρτησία της Ουκρανίας.
Στο Σύνταγμά του, που φιλοδοξούσε να είναι ο θεμελιώδης νόμος ενός ανεξάρτητου ουκρανικού κράτους, στο πρώτο άρθρο δηλώνει ότι το Ορθόδοξο Δόγμα θα είναι η θρησκεία της Ουκρανίας αλλά η Ουκρανική Εκκλησία θα είναι ανεξάρτητη από το Πατριαρχείο της Μόσχας και θα υπάγεται στο Οικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως.
Το 1686 το Πατριαρχείο Μόσχας έθεσε υπό την δικαιοδοσία της την Μητρόπολη Κιέβου, χωρίς, ωστόσο, να υπάρξει προηγούμενη σύμφωνη γνώμη της Κωνσταντινούπολης.
Έτσι, 24 χρόνια μετά, στο πρώτο ουκρανικό Σύνταγμα, θεωρείται προϋπόθεση για την εθνική τους ανεξαρτησία αλλά και για την αποκατάσταση της κανονικότητας της Εκκλησίας τους, να επιστρέψουν υπό την Κωνσταντινούπολη.
«…μετά την απελευθέρωση της πατρίδας μας από το μοσχοβίτικο ζυγό, να αποκτήσουμε από την Αποστολική Έδρα της Κωνσταντινούπολης την αρχική εξουσία ενός εξάρχου για να ανανεώσουμε έτσι την σχέση και την υπακοή στην προαναφερθείσα Αποστολική Έδρα της Κωνσταντινούπολης…», αναφέρεται στο πρώτο άρθρο του Συντάγματος.
Δηλαδή, οι Ουκρανοί πάντα συνέδεαν την κανονικότητα της Εκκλησίας τους με την υπαγωγή της στο Οικουμενικό Πατριαρχείο.
Βεβαίως οι Ρώσοι «προσάρτησαν» την Εκκλησία της Ουκρανίας με τη δύναμη των οπλών και δίχως να πάρουν άδεια από το Οικουμενικό Πατριαρχείο, για να στεριώσουν μέσω του ελέγχου της θρησκείας την εξουσία τους στην Ουκρανία.
Ό,τι ενέργειες κάνει το τελευταίο διάστημα το Οικουμενικό Πατριαρχείο στην Ουκρανία είναι κανονικές και νόμιμες.
Το ίδιο δεν μπορεί να πει κανείς και για το Πατριαρχείο Μόσχας, που από τον 17ο αιώνα υπονομεύει την ενότητα της Ορθοδοξίας, αρπάζοντας Εκκλησίες από τον Οικουμενικό Θρόνο με τη δύναμη των ρωσικών όπλων, υπονομεύοντας τα πρωτεία της Κωνσταντινούπολης ως Νέας Ρώμης και τελευταίας πρωτεύουσας της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, διαδίδοντας ανιστόρητα ότι δήθεν η Μόσχα είναι η Τρίτη Ρώμη και υποστηρίζοντας τον αφελληνισμό και εξαραβισμό των Ελληνορθόδοξων της Μέσης Ανατολής με στόχο να καταλάβει τα αρχαία Πατριαρχεία και τα πλούτη τους.
Επίσης, από την απελευθέρωση της Ελλάδας το 1830 και μετά, υποδαυλίζει τη διχόνοια μεταξύ του ελληνικού λαού στέλνοντας ιερείς και καλογέρους να κηρύττουν κάθε παραλογισμό και δεισιδαιμονία.
Ιστορική αναδρομή
Το 991, ιδρύθηκε η Μητρόπολη Κιέβου και πασών των Ρως από το Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως.
Το 1240, το Κιέβο κατελήφθη και καταστράφηκε από τους Μογγόλους του Μπατού.
Το 1283, η έδρα της Μητρόπολης Κιέβου μεταφέρθηκε στο Βλαντίμιρ της Μοσχοβίας, με την διατήρηση, ωστόσο, του τίτλου με γεωγραφικό προσδιορισμό το Κίεβο.
Το 1302, η Μητρόπολη Γαλικίας ιδρύθηκε για τις ανάγκες των Ορθοδόξων του Πριγκιπάτου της Γαλικίας-Βολυνίας.
Το 1316, η Μητρόπολη Λιθουανίας ιδρύθηκε για τις ανάγκες των Ορθοδόξων του Μεγάλου Δουκάτου της Λιθουανίας.
Το 1325, η έδρα της Μητρόπολης του Βλαντίμιρ μεταφέρθηκε στην Μόσχα, με την διατήρηση, ωστόσο, του τίτλου με γεωγραφικό προσδιορισμό το Κίεβο.
Το 1448, μέσω της διακήρυξης της αυτοκεφαλίας της Μητρόπολης Μόσχας, οι προκαθήμενοι εγκατέλειψαν σταδιακά τον τίτλο με γεωγραφικό προσδιορισμό το Κίεβο, χρησιμοποιώντας, πλέον, αυτόν του Μητροπολίτη Μόσχας και πασών των Ρωσιών.
Το 1589, η αυτοκεφαλία της Εκκλησίας Μόσχας και πασών των Ρωσιών αναγνωρίστηκε από το Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως, το οποίο και της απέδωσε τον τίτλο του Πατριαρχείου.
Το 1595-1596, η Ένωση του Μπρεστ, σηματοδότησε την ένωση της Μητρόπολης Κιέβου με την Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία.
Το 1620, μία Ορθόδοξη ιεραρχία αποκαταστάθηκε εντός της Πολωνικής-Λιθουανικής Κοινοπολιτείας.
Το 1667, το Κίεβο και η Ανατολική Ουκρανία τέθηκαν υπό την κυριαρχία των Ρώσων.
Το 1686, το Πατριαρχείο Μόσχας έθεσε υπό την δικαιοδοσία της την Μητρόπολη Κιέβου, χωρίς, ωστόσο, να υπάρξει προηγούμενη σύμφωνη γνώμη της Κωνσταντινούπολης.
Πόσες Ορθόδοξες Εκκλησίες υπάρχουν σήμερα στην Ουκρανία
Στην Ουκρανία η Ορθοδοξία είναι διασπασμένη -για πολιτικούς λόγους- σε τρεις Εκκλησίες.
Αυτές είναι:
1. Η Ουκρανική Ορθόδοξη Εκκλησία- Πατριαρχείο της Μόσχας- αγγλ. Ukrainian Orthodox Church (Moscow Patriarchy) ή UOC(MP).
2. Η Ουκρανική Ορθόδοξη Εκκλησία – Πατριαρχείο Κίεβου (Orthodox Church-Kiev Patriarchate ή UPC-KP).
3. Η Ουκρανική Αυτοκέφαλη Ορθόδοξη Εκκλησία (Ukrainian Autocephalous Orthodox Church ή UAPC).
Πηγή: 1